DİYARBAKIR (İGFA) – Akılcı ve gerçek ilaç kullanımı günümüzün en kıymetli hususlarından biri. Gereksiz ilaç kullanımının hem ilaç maliyeti hem de ilaçlara bağlı yan tesirler açısından kesinlikle dikkate alınması gereken bir bahis olduğunu belirten Dicle Üniversitesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Ana Bilim Kısmı Lideri Prof. Dr. Mustafa Kemal Çelen, hakikat endikasyonlar ışığında güvenlik aralığı geniş ve faal ilaçları seçmenin akılcı ve değerli bir yaklaşım olduğunu söyledi. Prof. Dr. Mustafa Kemal Çelen, “Özellikle ağrı kesici ve ateş düşürücü kullanımı konusunda çok fazla bilgi kirliliği mevcut. ‘Hangi ağrı kesici (analjezik) ve ateş düşürücü (antipiretik) kullanımı daha inançlıdır? Güvenlilik aralığı nedir? Hangi yolla bedenimizden atılır? Günlük toksik dozu nedir? İleri yaş, gebelik, emzirme devri ve bebeklik çağında kullanımı inançlı midir?’ üzere pek çok soru ile karşılaşabilmekteyiz. Ağrı ve ateş, bedenimizde en erken görülen inflamasyon/stres cevabıdır. Gerek gerilim kaynaklı ağrılar ve gerekse ateş merkezini uyaran birçok faktörde bedenimizin ısısı yükselir. Hipertermi, dediğimiz ateş yükselmesi gerek çocukluk çağı gerekse erişkin periyotta konforumuzu olumsuz olarak etkileyen bir klinik durumu oluşturmaktadır” diye konuştu.
EN FAZLA BİLGİ SAHİBİ OLUNAN İLAÇLAR ARASINDA
Parasetamolün, kullanım kolaylığı ve aktif plazma konsantrasyonuna çok kısa müddette ulaşabilmesi nedeniyle son derece tesirli bir analjezik/antipiretik olduğuna dikkat çeken Prof. Çelen, parasetamolün uzun yıllardır ağrı kesici ve analjezik olarak kullanıldığı; tablet, süspansyon ve parenteral (damar içi kullanım) formlarının mevcut olduğu bilgisini verdi. Mustafa Kemal Çelen kelamlarına şöyle devam etti: “Parasetamol, uzun yıllardır kullanımda olması nedeniyle gerek literatür, gerekse gerçek ömür verisi olarak en fazla bilgi sahibi olduğumuz ilaçlar ortasında. Bebeklik periyodunun 1’inci ayından itibaren hayatımızın sonuna dek itimatla kullanabileceğimiz tek analjezik ve antipiretik casus ‘parasetamoldür’ diyebiliriz.”
Gebelik ve emzirme devrinde ilaç kullanımının özel hasta kümesi olarak değerlendirildiğini vurgulayan Mustafa Kemal Çelen, parasetamolün hem gebelikte hem de emzirme devrinde itimatla kullanılabilen bir analjezik ve antipiretik olduğunu lisana getirdi. Mustafa Kemal Çelen, “Birçok nonsteroid antiinflamutar ilaçların (NSAİİ) emzirme, gebelik devrinde ve bilhassa de gebeliğin son üç ayında kullanılması önerilmemekte. Gebelik ve emzirme periyodunda kullanımı konusunda dikkatli olunması gereken çeşitli faal hususlara; deksketoprofen, diklofenak potasyum ve naproxen sodyumu örnek olarak verebiliriz” dedi.
GÜNDE 3 TABLETE KADAR KULLANILABİLİR
Mustafa Kemal Çelen, ileri yaş hastalarda mide ve bağırsak sorunları ve gastrointestinal sistemin mukozal hassasiyetindeki artış nedeniyle analjezik ve antipiretik seçiminde dikkatli olunmasını gerektiğine değindi. Prof. Çelen ağrı kesici olarak kullanılan birçok NSAİİ kullanımının mide mukozasını olumsuz istikamette etkilediği için gastrit ve ülser üzere istenmeyen yan tesirlere neden olabildiğini belirterek kelamlarını, “Çalışmalarda parasetamol kullanımının mide-bağırsak sistemini en az etkileyen analjezik/antipirektik olduğu kabul edilmekte. Parasetamolün toksik dozu günlük 4 gram olduğu kabul ediliyor. Bu oran tablet olarak günde 8 doza denk geliyor. Fakat parasetamol kullanımı ile analjezik/anitpirektik tesiri genelde tek doz ile 6 saatlik bir tesire sahip. Parasetamol 500 mg formlarının günde 3 tablete kadar rutin olarak kullanılması kâfi. Bu nedenle de parasetamolün günlük kullanımı inançlı doz aralığına denk geliyor. Günümüz analjezik/antipiretik casuslar içerisinde kullanım kolaylığı ve düşük yan tesir profili nedeniyle en sağlam ve gerçek hayat tecrübesi dataları en fazla olan parasetamolü inançlı liman olarak kıymetlendirmemiz pek de yanlış olmaz” bilgilerini vererek tamamladı.